Ομιλία στην 12η Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ

Παραθέτω την ομιλία μου στην 12η Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, στις 6 Οκτωβρίου 2007.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,
«Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Το δυσμενές εκλογικό αποτέλεσμα και η κίνηση της διαδικασίας εκλογής νέου Προέδρου στο ΠΑΣΟΚ μας έφερε ξανά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της κοινωνίας.
Επανέφερε την πολιτική στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ και μπορεί αυτό το έντονο ενδιαφέρον της κοινωνίας να έχει και ορισμένες αρνητικές όψεις σ' αυτή την πρώτη φάση, τελικά όμως μπορεί να μας προσφέρει μια νέα ισχυρή αφετηρία εάν εμείς διαμορφώσουμε και εφαρμόσουμε μια στρατηγική ανασυγκρότησης και νίκης. Το μπορούμε και το οφείλουμε, όχι μόνο στην παράταξη, αλλά σε όλον τον ελληνικό λαό.
Απευθυνόμαστε συνεπώς σήμερα όλοι μας στο ευρύτερο εθνικό και πολιτικό ακροατήριο. Απευθυνόμαστε σε όλους τους πολίτες, σε όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες. Σε αυτούς που ψήφισαν, αλλά και σε αυτούς που δεν ψήφισαν ΠΑΣΟΚ, ιδίως σ' αυτούς που σκέφτηκαν κάποια στιγμή να ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ, ταλαντεύτηκαν, αλλά αποφάσισαν διαφορετικά. Τους θέλουμε πίσω. Θέλουμε να συμπορευτούμε με όλους αυτούς και με άλλους πολλούς στην πορεία προς τη νίκη που αρχίζουμε σήμερα. Στην πορεία για το σχηματισμό της νέας κοινωνικής πλειοψηφίας.
Θέλω όμως, πριν από οτιδήποτε άλλο, να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους πολίτες που μας ψήφισαν, στα 2.750.000 Ελληνίδων και Ελλήνων που συγκροτούν το κοινωνικό ΠΑΣΟΚ, που πιστεύουν στην παράταξη και που θέλουν το καλύτερο και για το ΠΑΣΟΚ και για τον τόπο.
Τους ευχαριστώ και προσωπικά, από τα βάθη της καρδιάς μου, για την αγωνιστικότητά τους, για την πίστη τους, για την κριτική που μας ασκούν, για την κριτική που ασκούν και σε μένα, τώρα που τα φώτα πέφτουν πιο έντονα πάνω μας, τώρα που εγκαθιδρύουμε μια νέα πιο ισχυρή και πιο βαθιά σχέση εμπιστοσύνης για το μέλλον.
Αυτό που γίνεται, συντρόφισσες και σύντροφοι, μέσα στο ΠΑΣΟΚ από το βράδυ της Κυριακής των εκλογών δεν αφορά το παρελθόν, αλλά το μέλλον. Διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις της επόμενης ημέρας. Κρίσιμη για μας δεν είναι η 11η Νοεμβρίου, αλλά η 12η Νοεμβρίου.
Ξέρουμε άλλωστε πολύ καλά ότι δεν σταμάτησε ο πολιτικός χρόνος, προκειμένου να βρούμε το βηματισμό μας. Έξω από την αίθουσα αυτή τρέχουν διαρκώς τα γεγονότα και διαμορφώνεται καθημερινά ένα νέο, εξαιρετικά δυσμενές και πολύπλοκο πολιτικό τοπίο.
Διαμορφώνεται από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά και από την πλευρά των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, που ασκούν την πολιτική τους με πολύ μεγαλύτερη άνεση σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ, γιατί δεν βαρύνονται με τις υποχρεώσεις ενός κόμματος εξουσίας που κυβέρνησε στο παρελθόν και ό,τι λέει ξέρει ότι πρέπει να το κάνει πράξη μόλις κληθεί ξανά στην εξουσία.
Μέσα σε 20 μόλις ημέρες από τις εκλογές χώρεσαν:

• ο εξωραϊσμός της εικόνας της κυβέρνησης του κ. Καραμανλή, με νεώτερους σε ηλικία Υπουργούς
• ο ευτελισμός και η εγκατάλειψη όλων των δήθεν μεταρρυθμίσεων της πρώτης θητείας του κ. Καραμανλή, με κορυφαίο παράδειγμα την αδρανοποίηση του νόμου για τα Πανεπιστήμια και την απόσυρση του βιβλίου της Ιστορίας
• η οργανωμένη κινδυνολογία για τα ασφαλιστικά δικαιώματα, που έχει ως στόχο να τρομοκρατήσει τους πολίτες και να κάμψει προκαταβολικά τις αντιστάσεις της κοινωνίας.
• η απόλυτη αμηχανία στην εξωτερική πολιτική, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη διαχείριση του ζητήματος των Σκοπίων
• η άμεση και ακαριαία διάψευση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης με την κατάθεση του σχεδίου προϋπολογισμού
• η επιβεβαίωση του ταξικού χαρακτήρα της οικονομικής και φορολογικής πολιτικής του κ. Καραμανλή, που λειτουργεί τώρα ακόμη πιο έντονα ως μηχανισμός αντίστροφης αναδιανομής εις βάρος των ασθενέστερων, των φτωχότερων, αλλά και των μεσαίων στρωμάτων
• και βέβαια, η εξαγγελία της αλλαγής του εκλογικού νόμου, με ό,τι αυτό σημαίνει για το χρόνο των εκλογών και για το «στένεμα» του πολιτικού ορίζοντα της κυβέρνησης.

Απέναντι σ' αυτή την κατάσταση, συντρόφισσες και σύντροφοι, το ΠΑΣΟΚ οφείλει να λειτουργεί ως φραγμός. Ως εκφραστής των λαϊκών συμφερόντων. Ως υπερασπιστής των δικαιωμάτων των πολιτών. Ως ασπίδα της κοινωνίας. Ως δύναμη προοδευτικών αλλαγών.
Η νέα αντιπολίτευσή μας – γιατί η παλιά κρίθηκε στις εκλογές – οφείλει να είναι μαχητική, δυναμική, αλλά πάντα υπεύθυνη, πάντα προγραμματική, ιδεολογικά και πολιτικά οριοθετημένη σε σχέση με τη δεξιά και τη συντήρηση.
Η νέα αντιπολίτευσή μας πρέπει να είναι αντιπολίτευση με καλά αντανακλαστικά, χωρίς μικροκομματικές σκοπιμότητες, που μας εκθέτουν στα μάτια μιας μεγάλης μερίδας των πολιτών. Πρέπει να είναι αντιπολίτευση με εθνική και θεσμική υπευθυνότητα. Αντιπολίτευση χωρίς το άγχος του κυβερνητισμού, αλλά πολιτικά ώριμη, που αποδεικνύει ότι αξίζει τον κόπο να κληθεί να κυβερνήσει τη χώρα.
Δυο είναι οι βασικές προϋποθέσεις της φυγής προς τα εμπρός και της νίκης: Πρώτον, ένα νέο ΠΑΣΟΚ και, δεύτερον, μια νέα κοινωνική πλειοψηφία.
Το ΠΑΣΟΚ της νίκης είναι πάντα – όπως ήταν εκ γενετής – πατριωτικό, λαϊκό, προοδευτικό, ριζοσπαστικό.

• Είναι όμως μεγάλο, πλειοψηφικό και πολυσυλλεκτικό. Δεν είναι το ΠΑΣΟΚ του 13% ή του 25%. Δεν μας κληροδότησε αυτό το ΠΑΣΟΚ ο Ανδρέας Παπανδρέου. Είναι το ΠΑΣΟΚ του 48% του 1981 και του 47% του 1993. Αυτό το ΠΑΣΟΚ είναι το καθαρό ΠΑΣΟΚ. Όχι το φοβικό, ηττοπαθές και παραιτημένο ΠΑΣΟΚ.
• Το ΠΑΣΟΚ της νίκης είναι ανοικτό στην κοινωνία, στα ρεύματα και στις εκφάνσεις της, αλλά οργανωτικά συγκροτημένο, με ραχοκοκαλιά.
• Είναι γνήσια συλλογικό, συμμετοχικό και δημοκρατικό.

Σέβεται, ακούει, αξιοποιεί, αξιολογεί αξιοκρατικά και δίκαια και προστατεύει τα στελέχη του. Αναπτύσσει στην πράξη δεσμούς συντροφικότητας και αλληλεγγύης.

• Το ΠΑΣΟΚ της νίκης είναι ανοιχτό στους νέους. Τους εμπιστεύεται, τους αναθέτει ευθύνες, όπως έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1974.
• Το ΠΑΣΟΚ της νέας εποχής εγγυάται την αυτονομία της πολιτικής, αλλά η μέθοδος, αν θες να εγγυηθείς την αυτονομία της πολιτικής, είναι πάρα πολύ απλή. Προϋποθέτει ισχυρό και αξιόπιστο πολιτικό λόγο, που διαμορφώνει την ατζέντα και δεν αφήνει κενά που να τα καλύπτουν άλλες εκδοχές του δημοσίου λόγου, πίσω από τις οποίες αναγκάζεται να τρέχει η πολιτική.
• Η αυτονομία της πολιτικής ισχύει παντού και πάντοτε. Ισχύει το 2007, όπως έπρεπε να ισχύει και το 2004, όπως έπρεπε να ισχύει και το 1989 και το 1996.
  Το ΠΑΣΟΚ της νίκης είναι χώρος ελεύθερης πολιτικής σκέψης, ελεύθερης πολιτικής έκφρασης, αλλά και ενότητας μέσα από την κοινή πολιτική δράση. Έχει την ικανότητα να συνθέτει απόψεις, διασφαλίζοντας τον προοδευτικό και πλειοψηφικό χαρακτήρα των απόψεων αυτών. Είναι άλλο η σύνθεση και άλλο ο συμψηφισμός και η στρογγυλοποίηση. Ικανότητα πολιτικής ηγεμονίας σημαίνει ικανότητα σύνθεσης ώστε να προκύπτει το μεγάλο νικηφόρο και πλειοψηφικό ΠΑΣΟΚ.
• Το ΠΑΣΟΚ της νίκης έχει αυτογνωσία, αυτοκριτική ικανότητα στην πράξη, όχι ρητορικά και όποτε προκύπτει ανάγκη να διασώσουμε ένα εσωκομματικό κατεστημένο. Έχει όμως και αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία και αυτοεκτίμηση. Καταλαβαίνει πραγματικά τι συμβαίνει, δεν εξωραΐζει τα πράγματα, δεν κατασκευάζει μια εικονική πραγματικότητα. Γιατί μόνο όταν καταλαβαίνεις τι συμβαίνει μπορείς να αλλάξεις την πραγματικότητα.
• Γνωρίζει καλά και υπερασπίζεται το έργο των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κώστα Σημίτη. Γνωρίζει όμως εξίσου καλά και έχει το θάρρος να παραδέχεται και να αναλύει τα λάθη, τα κενά, τις υστερήσεις. Γιατί μόνον έτσι πείθεται ο κόσμος ότι δεν θα επαναλάβεις τα ίδια λάθη.
• Το ΠΑΣΟΚ της νίκης μπορεί πράγματι να τα αλλάζει όλα, κρατώντας την ιδεολογική, αξιακή, πολιτική και ιστορική ουσία της ύπαρξής του. Έχει την ικανότητα να ανανεώνεται, όχι όμως επιφανειακά για τη διάρκεια ενός δελτίου ειδήσεων, αλλά ουσιαστικά και σε βάθος.
• Το ΠΑΣΟΚ της νίκης διαμορφώνει, συντρόφισσες και σύντροφοι, την επικαιρότητα της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη. Πιστεύει αταλάντευτα στον αστερισμό των ιδεών της σοσιαλιστικής αριστεράς. Στη δημοκρατία, την κοινωνική δικαιοσύνη, την ασφάλεια, την αναδιανομή, την πλήρη απασχόληση, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών. Πιστεύει στο κοινωνικό κράτος δικαίου, στην αειφορία και στην «πράσινη» ανάπτυξη, στη διεθνή αλληλεγγύη, στον ουμανισμό, που ήταν και είναι πάντα η πρωταρχική ουσία της αριστεράς σε σχέση με τη δεξιά.
• Το ΠΑΣΟΚ της νίκης εκφράζει τη μεγάλη δημοκρατική παράταξη, τη διαδοχή και την αλληλεγγύη των γενεών, τη μεγάλη κεντροαριστερά.
• Έχει ενεργό ιστορική μνήμη, από τον Ελευθέριο Βενιζέλο έως τον Γεώργιο Παπανδρέου και από τον Ανδρέα Παπανδρέου έως το μέλλον.

Η μνήμη του μέλλοντος ήταν και είναι πάντα αυτό που κατά βάθος χωρίζει τη δεξιά από την αριστερά. Και αυτήν πρέπει να δείξουμε ότι διαθέτουμε σε αυτή την κρίσιμη περίσταση.

***

Ο κύκλος της μεταπολίτευσης πράγματι τέλειωσε. Η κοινωνία δεν εκφράζεται από το πολιτικό σύστημα με επαρκή και αυθεντικό τρόπο. Σε αυτό οφείλεται άλλωστε και ο ισχυρός κλυδωνισμός του δικομματισμού στις εκλογές, που στοίχισε πολύ και στα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ.
Χρειαζόμαστε συνεπώς ριζικές αλλαγές στη λειτουργία των κομμάτων.
Το ΠΑΣΟΚ πρωτοπόρησε στα θέματα αυτά το 1974 με τις πρωτοβουλίες του Ανδρέα Παπανδρέου. Πρέπει να πρωτοπορήσουμε και τώρα, μετασχηματίζοντας πράγματι το συλλογικό μας εαυτό σε ανοικτό, δημοκρατικό, αποκεντρωμένο κόμμα.

• Ένα νέο πολιτικό σύστημα προϋποθέτει άλλη σχέση και μεταξύ των κομμάτων και κυρίως μεταξύ των κομμάτων της ευρύτερης αριστεράς. Χωρίς υπεκφυγές, χωρίς μισόλογα, χωρίς υπαινιγμούς, χωρίς τριβές. Ο διάλογος και η κοινή δράση αναδεικνύουν τις προγραμματικές συγκλίσεις. Ξεκαθαρίζουν τις σχέσεις με τη συντήρηση και τη δεξιά. Διαμορφώνουν καθαρά μέτωπα. Επιτρέπουν στον πολίτη να παρακολουθεί με διάφανο και ευανάγνωστο τρόπο μια πολιτική ζωή που ασχολείται επιτέλους με τα ουσιώδη, χωρίς στερεότυπα και χωρίς ξύλινο λόγο.
• Το πρωθυπουργικό μοντέλο εξουσίας, που καθιερώθηκε από το 1974 και λειτουργεί έως και σήμερα, εμποδίζει πλέον την πρόοδο της χώρας, ξοδεύει τον ιστορικό χρόνο του τόπου, τον δαπανά σε δευτερεύοντα ζητήματα.

Το «μοντέλο» Κώστα Καραμανλή είναι το ακραίο σημείο αυτής της κατάστασης.

• Ήρθε πλέον η ώρα να περάσουμε στην περίοδο της συλλογικής ηγεσίας της χώρας. Με έναν Πρωθυπουργό που μπορεί να διευθύνει και να συντονίζει αποτελεσματικά τη χώρα ολόκληρη και όχι με έναν Πρωθυπουργό που λειτουργεί ως κοινοβουλευτικός μονοκράτωρ
• Αυτό αντανακλά και στο μοντέλο ηγεσίας των κομμάτων εξουσίας, όπως το ΠΑΣΟΚ. Με συλλογικότητα, με ηγετική ομάδα αναγνωρισμένη από την κοινωνία, με σοβαρή σκιώδη κυβέρνηση, πείθουμε ότι είμαστε πραγματικά έτοιμοι να κυβερνήσουμε τον τόπο.

Ο Πρόεδρος ενός τέτοιου κόμματος οφείλει να είναι πρώτος μεταξύ ίσων. Γιατί χρειάζεται την ενεργό και απροκατάληπτη συμμετοχή όλων των στελεχών και όλων των μελών προκειμένου να επιτευχθεί η νίκη και προκειμένου να κυβερνηθεί η χώρα.
Η δεύτερη προϋπόθεση της νίκης, συντρόφισσες και σύντροφοι, είναι η συγκρότηση μιας νέας κοινωνικής πλειοψηφίας, πάνω όμως σε μια απλή και ισχυρή πολιτική συμφωνία. Χωρίς λευκές επιταγές.
Αυτό προϋποθέτει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη χώρα, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το κράτος, την οικονομία και την κοινωνία.
Το πρόβλημα των σοσιαλιστικών κομμάτων εξουσίας στην Ευρώπη είναι πως δεν πείθουμε εύκολα τους πολίτες, γιατί οι πολίτες είναι δύσπιστοι. Δυσκολεύονται να αποδεχθούν ότι μπορεί να εφαρμόζεται μια κυβερνητική πολιτική, που είναι ταυτόχρονα και αναπτυξιακή και αναδιανεμητική.
Ότι μπορεί να εφαρμόζεται μια κυβερνητική πολιτική που ολοκληρώνει το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος, σεβόμενη ταυτόχρονα τα στενά δημοσιονομικά όρια του Συμφώνου Σταθερότητας. Μια πολιτική που είναι εξωστρεφής και ανταγωνιστική σε σχέση με την οικονομία, αλλά ταυτόχρονα στοχεύει στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ο πολίτης φοβάται ότι οι καλές προθέσεις και οι εύκολες προεκλογικές εξαγγελίες προσκρούουν πάρα πολύ γρήγορα μετά το σχηματισμό μιας σοσιαλιστικής κυβέρνησης στο φραγμό και το άγχος της δημοσιονομικής πολιτικής, που τελεί υπό τον αυστηρό και διαρκή έλεγχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και γενικότερα των ευρωπαϊκών οργάνων.

Οφείλουμε συνεπώς να ξεκαθαρίσουμε πρωτίστως στο μυαλό μας και στη συνέχεια στους πολίτες, με πολιτικό ήθος, τη στιγμή που πρέπει και με ειλικρίνεια, ότι μια άλλη πολιτική είναι πράγματι εφικτή μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε μια πολιτική που διασφαλίζει ταυτοχρόνως:

• Υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και άρα αύξησης του εθνικού πλούτου
• Οικολογική ευαισθησία και διορατικότητα
• Αναδιανομή του κοινωνικού πλεονάσματος υπέρ των φτωχότερων, αλλά και υπέρ των μεσαίων εισοδημάτων που συμπιέζονται διαρκώς
• Ολοκλήρωση των δομών του κοινωνικού κράτους, με βάση την αδιαπραγμάτευτη λογική του δημόσιου αγαθού στην υγεία, την παιδεία, την πρόνοια, το ασφαλιστικό σύστημα, τα δημόσια δίκτυα, τις καθολικές δημόσιες υπηρεσίες. Στα μεγάλα θέματα του κοινωνικού κράτους πρέπει να ξαναβρούμε το κομμένο νήμα και τη χαμένη δυναμική της δεκαετίας του '80, της δεκαετίας των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου.

Για να το πετύχουμε αυτό χρειαζόμαστε δύο βασικά πράγματα:

• Πρώτον, σαφές εθνικό μοντέλο ανάπτυξης που εξειδικεύεται σε κάθε περιφέρεια.
• Δεύτερον, σαφή φορολογική πολιτική αναπτυξιακού και κοινωνικού, δηλαδή αναδιανεμητικού χαρακτήρα βασισμένη όχι μόνο στην αλλαγή της σχέσης άμεσων και έμμεσων φόρων, αλλά και στην αλλαγή της εσωτερικής κατανομής των έμμεσων φόρων, ώστε να προστατεύεται το εισόδημα και το καλάθι των χαμηλότερων και μεσαίων εισοδημάτων, για το οποίο ο πραγματικός πληθωρισμός τρέχει με ρυθμό πολύ υψηλότερο του επίσημου.

Η Ελλάδα, συντρόφισσες και σύντροφοι, είναι μια ευλογημένη χώρα. Αλλά είναι μια χώρα με προβλήματα και στερήσεις. Μια χώρα που ανήκει στον κύκλο των πιο αναπτυγμένων χωρών όχι μόνο της Ευρώπης, αλλά του κόσμου και ταυτόχρονα μια χώρα με διαρθρωτικά προβλήματα στην παραγωγική της δομή. Με θεσμικές και πολιτικές ελλείψεις, με πολιτιστικές πολλές φορές υστερήσεις, με γοητευτικές, αλλά συχνά παραλυτικές αντιφάσεις.
Η Ελλάδα όμως μπορεί να κάνει τη διαφορά. Να διατηρήσει όλα τα πλεονεκτήματά της και να μετατρέψει τα μειονεκτήματά της σε συγκριτικό πλεονέκτημα για την εφαρμογή ενός μεταβιομηχανικού μοντέλου ανάπτυξης.
Το μεγαλύτερο ατόπημα του κ. Καραμανλή είναι ότι δε διαθέτει κανένα σχέδιο για τη χώρα, για το κράτος, την οικονομία, την κοινωνία. Αυτό είναι ακόμα χειρότερο και από την ύπαρξη ενός κακού σχεδίου.
Σε αυτή τη λογική της τυχαίας συντηρητικής διαχείρισης, της ταξικής επιλογής και της αντίστροφης αναδιανομής σε βάρος των ασθενέστερων, εμείς αντιτάσσουμε τη λογική ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τη χώρα:

• Ενός σχεδίου οικονομικής, κοινωνικής και οικολογικής ανάπτυξης.
• Ενός σχεδίου βασισμένου στη γνώση, την παιδεία, την καινοτομία, τα φυσικά και ιστορικά πλεονεκτήματα που έχουμε ως χώρα, την αειφορία.
• Ενός σχεδίου για την ανταγωνιστική και εξωστρεφή οικονομία, αλλά και για μια συνεκτική κοινωνία ασφάλειας και δικαιοσύνης.
• Ενός σχεδίου βασισμένου στο σεβασμό της εργασίας και των εργασιακών δικαιωμάτων. Στην επιδίωξη της πλήρους απασχόλησης, που πρέπει να ξαναβγεί στην επιφάνεια χωρίς η ευρωπαϊκή σοσιαλιστική αριστερά να ντρέπεται για τις κεϋνσιανές καταβολές της.
• Ενός σχεδίου βασισμένου στην υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και στην ανόθευτη και ελεύθερη λειτουργία της αγοράς υπό το ρυθμιστικό έλεγχο του κράτους. Η επιχειρηματικότητα δεν αφορά τους λίγους μεγάλους. Αφορά τους πάμπολλους μικρούς, πολύ μικρούς και μικρομεσαίους. Αφορά τους επαγγελματίες, τους νέους επιστήμονες, τους νέους αγρότες.
• Ενός σχεδίου βασισμένου σε μια εθνική κοινωνική συμφωνία που προσφέρει εργασιακή ειρήνη, σταθερό οικονομικό πλαίσιο, με αντάλλαγμα τη δίκαιη αμοιβή της εργασίας και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης. Αυτό σημαίνει γενικό συμφέρον και αριστερή προοδευτική διαχείριση του γενικού συμφέροντος.
• Το κοινωνικό κράτος δεν είναι για μας ένα άθροισμα ιδρυματικών παροχών. Είναι ένα ολοκληρωμένο μοντέλο ανάπτυξης που συμβάλλει στην αύξηση του ΑΕΠ, που δημιουργεί θέσεις απασχόλησης, που εγγυάται καλή ποιότητα ζωής για όλους.
• Ολοκληρωμένο σχέδιο για την κοινωνία και την οικονομία σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο από τα τετριμμένα για υποδομές, έργα, χρηματοδοτήσεις, ΚΠΣ, πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, οικονομικές και δημοσιονομικές σχέσεις μεταξύ κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης.
• Σημαίνει ηθική, συναισθηματική, ιδεολογική και αξιακή δέσμευση του ΠΑΣΟΚ, όταν θα είναι κυβέρνηση, αλλά και σήμερα που είναι αντιπολίτευση, πως θα απαντά σε όλα τα κρίσιμα διλήμματα με τον πιο προοδευτικό, τον πιο φιλολαϊκό, τον πιο αριστερό τρόπο.

***

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, συντρόφισσες και σύντροφοι, μας κληροδότησε δύο άξονες πάνω στους οποίους οφείλει να κινείται σταθερά και αταλάντευτα το ΠΑΣΟΚ:
Ο πρώτος άξονας είναι ο χαρακτήρας ενός κόμματος που είναι το πιο προοδευτικό, το πιο λαϊκό, το πιο αριστερό με την έννοια αυτή κόμμα. Που είναι όμως ταυτόχρονα -και πάμε στον άλλο άξονα- ένα κόμμα πολυσυλλεκτικό, πλειοψηφικό, ένα κόμμα εξουσίας. Δε μας κληροδότησε ο Ανδρέας Παπανδρέου ένα κάπως μεγαλύτερο ΚΚΕ ή έναν κάπως μεγαλύτερο Συνασπισμό.
Με βάση αυτό το σχέδιο για τη χώρα μπορούμε να συγκροτήσουμε τη νέα κοινωνική πλειοψηφία.

• Απευθυνόμαστε στους φτωχούς, στους περιθωριοποιημένους, στους ανασφάλιστους, στους άνεργους, στους μετανάστες που δεν τους εγκαταλείπουμε σε επιδοματικές παροχές, αλλά τους δίνουμε ενεργητικά τη δυνατότητα και την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής.
• Απευθυνόμαστε στους συνταξιούχους και ιδίως στους χαμηλόμισθους που δεν έχουν άλλες πηγές εσόδων. Αυτούς που δεν έχουν οικογένεια και τους λέμε ότι εμείς είμαστε η οικογένειά τους. Η τρίτη ηλικία πρέπει να έχει ευκαιρίες ενεργού συμμετοχής όχι μόνο στην πολιτική, αλλά και στην πολιτιστική και οικονομική ζωή της χώρας και ισχυρό δικαίωμα στην προστασία. Να νιώθει ασφάλεια και σιγουριά.
• Απευθυνόμαστε στον αγρότη, ιδίως το νέο, και του λέμε πως δε θεωρούμε την ύπαρξή του βάρος για την οικονομία. Δε θεωρούμε την ύπαρξή του κατάλοιπο ενός παλιού μοντέλου ανάπτυξης. Θεωρούμε την ύπαρξή του συγκριτικό πλεονέκτημα μέσα στην προοπτική ενός μοντέλου πράσινης ανάπτυξης.
• Απευθυνόμαστε στα δυναμικά μεσαία στρώματα, που στηρίζουν την οικονομία, την ανάπτυξη, δίνουν απασχόληση και βλέπουν συνεχώς την πόρτα του τραπεζικού συστήματος να κλείνει. Βλέπουν το εισόδημά τους να συμπιέζεται και θέλουν να αναπνεύσουν, θέλουν να νιώσουν ότι υπάρχει κρατική προστασία, μέριμνα, ότι υπάρχει οδός διαφυγής.
• Απευθυνόμαστε στους φοιτητές, σε όλους τους νέους, στους bloggers, απευθυνόμαστε σε όσους μετέχουν στα νέα κινήματα.
• Απευθυνόμαστε στους νέους επιστήμονες, σε όσους θέλουν γνώση με αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Και τους λέμε ότι εμείς είμαστε εδώ, παλεύουμε και θα παλεύουμε να τους δώσουμε τη δική τους ευκαιρία στη ζωή.
• Απευθυνόμαστε στους συμβασιούχους, στους ομήρους της προσωρινής ή μερικής απασχόλησης, στους ομήρους της εργασιακής αβεβαιότητας, στους ομήρους των 400, 500, ή 600 ευρώ το μήνα. Στους ανασφάλιστους εργαζόμενους των προγραμμάτων STAGE.
• Απευθυνόμαστε σε όλους του Έλληνες και όλες τις Ελληνίδες.

Μαζί τους μπορούμε να διαμορφώσουμε πράγματι με ορατό τρόπο μια μεγάλη εθνική κοινωνία συμφωνία:

• Για την ανάπτυξη, αλλά και για την κοινωνική δικαιοσύνη και συνοχή,
• Για την πλήρη απασχόληση,
• Για τον μετασχηματισμό του κράτους από ένα κράτος γραφειοκρατικό, αναποτελεσματικό, αυταρχικό, δυσκίνητο που αγνοεί τον πολίτη, που δεν τον σέβεται, που τον εγκαταλείπει τη στιγμή της ανάγκης και της κρίσης, σε ένα κράτος που είναι λειτουργικό, αποτελεσματικό, αποκεντρωμένο, ευέλικτο. Σε ένα κράτος που σέβεται και τιμά τον πολίτη. Σε ένα κράτος που στέκεται δίπλα του τη στιγμή της ανάγκης. Σε ένα κράτος που του προσφέρει ασφάλεια και προστασία. Σε ένα κράτος ικανό να προβλέπει και να διαχειρίζεται κρίσεις. Σε ένα κράτος που ανακόπτει και αποκαθιστά τις αδικίες και τις ανισότητες που παράγονται από την αγορά και την κοινωνία.

Δεν υπάρχει, συντρόφισσες και σύντροφοι, ούτε δίκαιη αγορά, ούτε δίκαιη κοινωνία. Η κοινωνία κινείται με βάση τη λογική του ισχυρού. Παράγει ανισότητες, αδικίες, περιθωριοποιεί. Μόνον μέσα από τη δημοκρατία και την πολιτική, μόνο μέσα από τη συγκρότηση ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου κοινωνικού κράτους δικαίου, μπορείς να ανακόψεις και να αποκαταστήσεις τις αδικίες της κοινωνίας και της αγοράς και να μετατρέψεις μια άδικη κοινωνία σε μια κοινωνία συνοχής και αλληλεγγύης μέσω του κοινωνικού κράτους.
Ο ριζικός μετασχηματισμός του κράτους είναι το μεγάλο στοίχημα της εποχής μας. Απ' αυτό εξαρτάται η δυνατότητα εφαρμογής όλων των επιμέρους πολιτικών και η δυνατότητα να εφαρμόσουμε μια πολιτική αλλαγών και τομών που έχει ανάγκη ο τόπος. Γιατί ουδέτερες μεταρρυθμίσεις χωρίς πρόσημο δεν υπάρχουν. Ο κόσμος έχει ανάγκη από προοδευτικές αλλαγές.

***

Συντρόφισσες και σύντροφοι, η 11η Νοεμβρίου είναι μια τεράστια ευκαιρία για τη νέα συνάντηση του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία.

• Λέμε στους πολίτες που ψήφισαν, αλλά και στους πολίτες που δεν ψήφισαν ΠΑΣΟΚ στις 16 Σεπτεμβρίου, θα έπρεπε όμως να ψηφίσουν και θα ψηφίσουν την επόμενη φορά, ελάτε μαζί μας. Πάρτε το ΠΑΣΟΚ στα χέρια σας, δώστε του την δική σας ψυχή, την δική σας πνοή, την δική σας κατεύθυνση. Σ' εσάς ανήκει το ΠΑΣΟΚ, στην κοινωνία, όχι σε μηχανισμούς, όχι σε πελατειακά δίκτυα.
• Μόνον όλοι μαζί αλλάζουμε τα δεδομένα και δίνουμε προοπτική στην παράταξη και τον τόπο.
• Μόνον όλοι μαζί ξεπερνούμε την ηττοπάθεια και το συμβιβασμό με το μικρό και το λίγο.

Στις 11 Νοεμβρίου δεν διεκδικώ να εκλεγώ Πρόεδρος για να κερδίσω ένα προσωπικό ή μοναχικό στοίχημα. Μόνος μου ούτε μπορώ, ούτε θέλω να κάνω τίποτα. Είμαι εδώ για να ενώσω, για να σεβαστώ, να τιμήσω και να αγκαλιάσω όχι μόνον όλους εκείνους που συμφωνούν μαζί μου, αλλά κυρίως αυτούς που διαφωνούν μαζί μου.
Είμαι ένας από εσάς, δεν γεννήθηκα μέσα στην εξουσία. Και νομίζω, ότι όπως ο καθένας και η καθεμιά από εσάς έχει το δικαίωμα να μιλά στο όνομα της κοινωνίας και του λαού, έτσι έχω κι εγώ το δικαίωμα και την ηθική υποχρέωση να το κάνω.

• Η χώρα θέλει πραγματική προοδευτική αλλαγή. Η Ελλάδα που θέλουμε, μπορεί να είναι μια Ελλάδα πιο δίκαιη, πιο ανθρώπινη, πιο δημιουργική, πιο φιλική για τους πολίτες της.
• Στόχος μας, συντρόφισσες και σύντροφοι, είναι η αναγέννηση. Η αναγέννηση της παράταξης και η αναγέννηση του τόπου.
• Όλοι μαζί μπορούμε.
• Το 1 εκατομμύριο πολιτών που ψήφισαν το 2004, πρέπει να πολλαπλασιαστεί στις 11 Νοεμβρίου.

Μπορεί τώρα να απωθούμε τους πολίτες. Μπορεί ο πολίτης να νιώθει ξένος προς αυτό που συμβαίνει, γιατί ίσως παρακολουθεί μια σύγκρουση μηχανισμών. Δεν είναι αυτή η εικόνα του ΠΑΣΟΚ. Εμείς θέλουμε το κοινωνικό ΠΑΣΟΚ, το ΠΑΣΟΚ που ανοίγεται στην κοινωνία.
Θέλουμε, λοιπόν, να καλέσουμε όλους τους πολίτες, που είναι κοντά μας, που συγκροτούν την ελπίδα μας να έρθουν και να εκφραστούν. Θέλουμε στις 11 Νοεμβρίου το ΠΑΣΟΚ να είναι το πιο μεγάλο, το πιο πλειοψηφικό, το πιο ισχυρό όλων των εποχών.

• Ηχούν τα αυτιά όλων μας οι αγωνιώδεις ερωτήσεις απλών και πονεμένων ανθρώπων σε όλες τις γωνιές της χώρας τις μέρες πριν τις εκλογές. Μας ρωτούσαν, σας ρωτούσαν: «θα νικήσουμε; Θα τον ρίξουμε τον κ. Καραμανλή; Θα είμαστε Κυβέρνηση την επομένη των εκλογών;» Αυτοί οι άνθρωποι είναι που διψούν για την εξουσία. Σ' αυτούς τους ανθρώπους δεν δίνεις ελπίδα, δεν δίνεις όραμα, δεν δίνεις προοπτική, δεν εγγυάσαι τίποτα, όταν όλα όσα κάνεις και όλα όσα λες έχουν ως αποτέλεσμα να ξαναγίνει κυβέρνηση με οριακή αυτοδυναμία ο κ. Καραμανλής. Δεν πρέπει να τους προδίδουμε τους ανθρώπους αυτούς.
• Όλοι, λοιπόν, μαζί μπορούμε να ξαναφτιάξουμε το μεγάλο πλειοψηφικό και νικηφόρο ΠΑΣΟΚ.
• Όλοι μαζί μπορούμε να μετατρέψουμε την κρίση σε εφαλτήριο αναγέννησης.
• Όλοι μαζί μπορούμε να κοιτάξουμε στα μάτια τους απλούς ανθρώπους της παράταξης, που αγωνιούν και να τους πούμε: Μη φοβάστε. Το ΠΑΣΟΚ είναι και θα είναι πάντα ενωμένο. Το άφησε ο Ανδρέας Παπανδρέου ενωμένο και μεγάλο, το διατηρούμε όλοι εμείς ενωμένο και μεγάλο και έτσι θα το παραδώσουμε.

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος διάσπασης, δεν κινδυνεύει η ενότητα του ΠΑΣΟΚ όταν εφαρμόζεται μια φυσιολογική και αυτονόητη δημοκρατική διαδικασία, αξιοκρατικής και δημοκρατικής επιλογής.
Είμαστε, λοιπόν, ενωμένοι. Πρέπει να είμαστε όμως και πολιτικά αποτελεσματικοί. Πρέπει να είμαστε μεγάλοι και νικηφόροι. Πρέπει, λοιπόν, να κοιτάξουμε στα μάτια αυτούς τους πολίτες, που με αγωνία μας ρωτούσαν την παραμονή των εκλογών «τι γίνεται, θα νικήσουμε, πού πάει το πράγμα», ώστε να μπορέσουμε να τους πούμε «ναι, την άλλη φορά θα νικήσουμε, θα κάνουμε πράξη αυτά που υποσχόμαστε».
Και προφανώς θα τα κάνουμε όλα αυτά πράξη, όχι στο όνομα μιας οποιασδήποτε πλειοψηφίας, αλλά μιας μεγάλης κοινωνικής, λαϊκής, προοδευτικής πλειοψηφίας, στο όνομα του γενικού συμφέροντος του ελληνικού λαού, στο όνομα των πιο αδύνατων, των μη προνομιούχων, των πιο φτωχών, αυτών που συμπιέζονται, αυτών που αγωνιούν.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, μας ενδιαφέρει όλους η 11η Νοεμβρίου. Ακόμη πιο πολύ όμως μας ενδιαφέρει η 12η Νοεμβρίου. Αυτήν την ημέρα σας καλώ να κοιτάξουμε.
Να σκεφτούμε πως θα ξημερώσει για το ΠΑΣΟΚ η επόμενη μέρα και να δώσουμε ξανά ελπίδα και προοπτική.

Ευχαριστώ.