Το σκάνδαλο των ομολόγων

Στο σκάνδαλο των ομολόγων και των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων οι πολιτικές ευθύνες είναι προφανείς, ενώ οι ποινικές ευθύνες – ελπίζω όχι αργά – θα εξατομικευθούν και θα καταλογισθούν.
Εκτός όμως από αυτές τις δύο μορφές ευθύνης υπάρχει και η αστική ευθύνη που είναι ιδιαίτερα κρίσιμη γιατί συνδέεται με τα δύο κορυφαία ερωτήματα: Πρώτον, που βρίσκονται τα λεφτά που κατέβαλλαν ήδη αδικαιολόγητα τα ταμεία λόγω υπερβολικών προμηθειών ή λόγω απατηλής και τεχνητής διόγκωσης της αγοραστικής αξίας ομολόγων που περιήλθαν σε αυτά κι δεύτερον, ποιος θα αποζημιώσει τα ταμεία, όχι μόνο για τις απώλειες που ήδη σημείωσαν, αλλά και για τις τυχόν μειωμένες αποδόσεις των δομημένων ομολόγων σε σχέση με τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου;
Συνιστά ήδη ένα δευτερογενές σκάνδαλο το γεγονός ότι, ενώ επί τόσες εβδομάδες έχουν επισημανθεί τα ζητήματα όχι μόνον από την αντιπολίτευση και τα μέσα ενημέρωσης, αλλά και από την ίδια τη κυβέρνηση που αναγκάζεται να τα συνομολογήσει, δεν έχει γίνει καμία ενέργεια από τις διοικήσεις των εμπλεκομένων ταμείων, ούτε έχει δοθεί σχετική οδηγία από την κυβέρνηση για την άμεση άσκηση ενδίκων βοηθημάτων που θα παρέχουν στα ταμεία οριστική, αλλά και προσωρινή δικαστική προστασία των συμφερόντων τους. Αναφέρομαι στην άμεση κατάθεση αγωγών και αιτήσεων για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων προκειμένου να διασφαλιστούν τα συμφέροντα των ασφαλισμένων. Χρηματιστηριακές εταιρίες ή τράπεζες που μεσολάβησαν και έλαβαν υπερβολικές προμήθειες ή απέκρυψαν στοιχεία, παρότι είχαν υποχρέωση αναλυτικής και σαφούς πληροφόρησης, ή διοχέτευσαν παραπλανητικά στοιχεία, ή ανέβασαν με αλυσίδα τεχνητών μεταβιβάσεων των ομολόγων την δήθεν αγοραστική τους αξία γνωρίζοντας ότι υπάρχει τελικός αποδέκτης που έχει παραπλανηθεί πρόθυμος να αποκτήσει το ομόλογο, έχουν υποχρέωση να αποκαταστήσουν την θετική ή αποθετική ζημία των ασφαλιστικών ταμείων. Αλλά και το Ελληνικό Δημόσιο έχει ευθύνη από την διακινδύνευση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων που προκάλεσε με πράξεις ή παραλείψεις του, γιατί δεν προέβη στις αναγκαίες προειδοποιήσεις ή εποπτικές ενέργειες με αποτέλεσμα να βλαφθούν τα συμφέροντα χιλιάδων ασφαλισμένων.
Η αστική όψη του σκανδάλου αυτού και οι δικαστικές ενέργειες στις οποίες είναι υποχρεωμένα να προβούν τα ταμεία κατά χρηματιστηριακών εταιρειών, τραπεζών και κατά του δημοσίου θα διευκολύνουν και θα επιταχύνουν και την ανάδειξη των ποινικών ευθυνών ενώ συνιστούν πανηγυρική επιβεβαίωση της βαριάς πολιτικής ευθύνης που υπάρχει.