Συμβασιούχοι και "κολέγια"

Θέλω να συσχετίσω τις προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα του ΔΕΚ για την συμμόρφωση της Ελλάδας με την οδηγία για την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων, με την απόφαση που σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες έλαβε η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, με ισχυρότατη μειοψηφία, για την απαγόρευση της δικαστικής επιδίωξης του ορθού χαρακτηρισμού των συμβάσεων των απασχολουμένων στο δημόσιο ως συμβάσεων αορίστου χρόνου.
Στην πρώτη περίπτωση η κυβέρνηση δείχνει να επιχαίρει, γιατί η πρόταση του Γενικού Εισαγγελέα, αν γίνει δεκτή από το ΔΕΚ, επιβάλλει την αναθεώρηση του άρθρου 16 ή πάντως πρέπει να εφαρμοστεί από τη χώρας μας ανεξαρτήτως του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Στη δεύτερη περίπτωση η κυβέρνηση επιχαίρει γιατί η ολομέλεια του Αρείου Πάγου επέλεξε την όσο γίνεται πιο στενή ερμηνεία του άρθρου 103 παρ. 8 του Συντ. αδιαφορώντας παντελώς για την οδηγία για τους συμβασιούχους και την σχετική νομολογία του ΔΕΚ.
Όπως στην υπόθεση του «βασικού μετόχου» έτσι και στις υποθέσεις των αποφοίτων των λεγομένων «κολεγίων» και κυρίως των συμβασιούχων η κυβέρνηση παίζει κατά τρόπο προκλητικό – παρασύροντας δυστυχώς και δικαστικά όργανα – τόσο με το Σύνταγμα όσο και με το κοινοτικό δίκαιο παραβιάζοντας προκλητικά τους ευρύτατα αποδεκτούς κανόνες ερμηνείας που σε όλες τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης διασφαλίζουν την εναρμόνιση των εθνικών συνταγμάτων με το κοινοτικό δίκαιο.
Αυτό για την υπόθεση των συμβασιούχων σημαίνει ότι το άρθρο 103 παρ. 8 πρέπει να εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την αποσιωπούμενη προκλητικά ειδική μεταβατική διάταξη του άρθρου 118 παρ. 7 του Συντάγματος, πράγμα που σημαίνει ότι η κοινοτική οδηγία για τους συμβασιούχους πρέπει να εφαρμόζεται πλήρως και όταν αυτό δεν γίνεται από την διοίκηση πρέπει να γίνεται απευθείας από τα δικαστήρια γιατί μόνον έτσι διασφαλίζεται η παράλληλη εφαρμογή και άρα η εναρμόνιση τόσο του εθνικού Συντάγματος όσο και του ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου. Η γραμμή που ακολούθησε η πλειοψηφία της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου προκαλεί τεχνητή σύγκρουση Συντάγματος και κοινοτικού δικαίου χωρίς καν να υπάρχει η ευαισθησία και η φρόνηση να υποβληθεί σχετικό προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΚ.
Αντίθετα βλέπω μεγάλη προθυμία για την εφαρμογή όχι μιας υπάρχουσας, αλλά μιας διαφαινόμενης απόφασης του ΔΕΚ για τα επαγγελματικά δικαιώματα μέσω της «αναγνώρισης» των λεγομένων «κολεγίων» που λειτουργούν στην Ελλάδα. Επαναλαμβάνω, όσο πιο συνοπτικά γίνεται, ότι η σχετική οδηγία δεν αφορά ακαδημαϊκές αναγνωρίσεις, αλλά μόνον επαγγελματικά δικαιώματα εφόσον τα επαγγελματικά αυτά δικαιώματα αναγνωρίζονται και ασκούνται πραγματικά σε άλλη χώρα - μέλος στο πλαίσιο της ελεύθερης διακίνησης των εργαζομένων. Αυτό δεν αφορά το άρθρο 16 του Ελληνικού Συντάγματος και τις εγγυήσεις που περιβάλλουν το δημόσιο πανεπιστήμιο. Αντί συνεπώς να παρακολουθεί παθητικά την κατάσταση και να περιμένει τις κοινοτικές πιέσεις, ο έλληνας νομοθέτης οφείλει να θεσπίσει:
α) συγκεκριμένες και αυστηρές ποιοτικές προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία των κέντρων ελευθέρων σπουδών θέτοντας τα υπό τον έλεγχο του Υπουργείου Παιδείας
β) κριτήρια και μηχανισμούς ελέγχου της ακρίβειας των διαφημιζομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών, εφόσον υπάρχουν φορείς άλλων κρατών - μελών που δικαιούνται πράγματι να ασκήσουν το δικαίωμα της ελεύθερης εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών στην Ελλάδα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου.
γ) την απαγόρευση σύναψης συμβάσεων δικαιόχρησης για την παροχή υπηρεσιών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω ενδιάμεσων ιδιωτικών φορέων που δεν είναι οι ίδιοι ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα από τα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ, πράγμα που επιτρέπει στη συνέχεια να επεκταθεί η ρύθμιση αυτή και στα ΑΕΙ των άλλων κρατών – μελών της Ένωσης. Δεν είναι καθόλου ενοχλητικό έγκυρα πανεπιστήμια άλλων χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ιδρύσουν παραρτήματά τους στην Ελλάδα. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό όμως πρέπει να γίνεται με την ευθύνη του κάθε πανεπιστημίου, σε δικές του ακαδημαϊκές υποδομές, με δικούς του πραγματικούς καθηγητές και όχι μέσω ιδιωτικών επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν απλώς την επωνυμία του πανεπιστημίου. Είναι αδιανόητο τα βρετανικά ή τα γαλλικά δημόσια πανεπιστήμια να δεχόμαστε να λειτουργούν στην Ελλάδα μέσω ανεξέλεγκτων ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Αντί όμως να αναληφθούν αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες αναστατώνεται το σύμπαν επί μήνες με απώλειες μαθημάτων και εξετάσεων για να ψηφιστεί ένας νόμος περί πανεπιστημίων που δεν έχει ούτε στόχο ούτε νόημα, ούτε δίνει απάντηση στα πραγματικά προβλήματα της ποιότητας των πτυχίων και της επαγγελματικής προοπτικής των πτυχιούχων.

Το σκάνδαλο των ομολόγων

Στο σκάνδαλο των ομολόγων και των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων οι πολιτικές ευθύνες είναι προφανείς, ενώ οι ποινικές ευθύνες – ελπίζω όχι αργά – θα εξατομικευθούν και θα καταλογισθούν.
Εκτός όμως από αυτές τις δύο μορφές ευθύνης υπάρχει και η αστική ευθύνη που είναι ιδιαίτερα κρίσιμη γιατί συνδέεται με τα δύο κορυφαία ερωτήματα: Πρώτον, που βρίσκονται τα λεφτά που κατέβαλλαν ήδη αδικαιολόγητα τα ταμεία λόγω υπερβολικών προμηθειών ή λόγω απατηλής και τεχνητής διόγκωσης της αγοραστικής αξίας ομολόγων που περιήλθαν σε αυτά κι δεύτερον, ποιος θα αποζημιώσει τα ταμεία, όχι μόνο για τις απώλειες που ήδη σημείωσαν, αλλά και για τις τυχόν μειωμένες αποδόσεις των δομημένων ομολόγων σε σχέση με τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου;
Συνιστά ήδη ένα δευτερογενές σκάνδαλο το γεγονός ότι, ενώ επί τόσες εβδομάδες έχουν επισημανθεί τα ζητήματα όχι μόνον από την αντιπολίτευση και τα μέσα ενημέρωσης, αλλά και από την ίδια τη κυβέρνηση που αναγκάζεται να τα συνομολογήσει, δεν έχει γίνει καμία ενέργεια από τις διοικήσεις των εμπλεκομένων ταμείων, ούτε έχει δοθεί σχετική οδηγία από την κυβέρνηση για την άμεση άσκηση ενδίκων βοηθημάτων που θα παρέχουν στα ταμεία οριστική, αλλά και προσωρινή δικαστική προστασία των συμφερόντων τους. Αναφέρομαι στην άμεση κατάθεση αγωγών και αιτήσεων για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων προκειμένου να διασφαλιστούν τα συμφέροντα των ασφαλισμένων. Χρηματιστηριακές εταιρίες ή τράπεζες που μεσολάβησαν και έλαβαν υπερβολικές προμήθειες ή απέκρυψαν στοιχεία, παρότι είχαν υποχρέωση αναλυτικής και σαφούς πληροφόρησης, ή διοχέτευσαν παραπλανητικά στοιχεία, ή ανέβασαν με αλυσίδα τεχνητών μεταβιβάσεων των ομολόγων την δήθεν αγοραστική τους αξία γνωρίζοντας ότι υπάρχει τελικός αποδέκτης που έχει παραπλανηθεί πρόθυμος να αποκτήσει το ομόλογο, έχουν υποχρέωση να αποκαταστήσουν την θετική ή αποθετική ζημία των ασφαλιστικών ταμείων. Αλλά και το Ελληνικό Δημόσιο έχει ευθύνη από την διακινδύνευση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων που προκάλεσε με πράξεις ή παραλείψεις του, γιατί δεν προέβη στις αναγκαίες προειδοποιήσεις ή εποπτικές ενέργειες με αποτέλεσμα να βλαφθούν τα συμφέροντα χιλιάδων ασφαλισμένων.
Η αστική όψη του σκανδάλου αυτού και οι δικαστικές ενέργειες στις οποίες είναι υποχρεωμένα να προβούν τα ταμεία κατά χρηματιστηριακών εταιρειών, τραπεζών και κατά του δημοσίου θα διευκολύνουν και θα επιταχύνουν και την ανάδειξη των ποινικών ευθυνών ενώ συνιστούν πανηγυρική επιβεβαίωση της βαριάς πολιτικής ευθύνης που υπάρχει.

Τελευταίες δραστηριότητες/ Ευκαιρίες για συζήτηση

Έχω καιρό να αναφερθώ σε πολιτικές μου δραστηριότητες, οι οποίες ενδιαφέρουν κάποιους φίλους του ιστολογίου. Πρόκειται για δραστηριότητες αδιάφορες, όπως φαίνεται, για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που αξίζει ίσως να γίνουν αντικείμενο συζήτησης μεταξύ μας.

Αθλητισμός και βία

Όταν μίλησα στο συνέδριο της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος το Σάββατο 17.3.2007 για τη σχέση αθλητισμού και μέσων μαζικής ενημέρωσης με θέμα: «Ο Αθλητισμός: «αγαπημένο παιδί» και «μαύρο πρόβατο» των μ.μ.ε.» δεν μπορούσα να υποθέσω ότι όσα είπα για την σχέση αθλητισμού και βίας θα επιβεβαιωθούν τόσο γρήγορα και τόσο τραγικά με τα γεγονότα της Παιανίας. Η συμβολική όμως βία που υπάρχει στα περισσότερα ομαδικά αθλήματα και πολλά ατομικά (πάλη, πυγμαχία, τάε-κβο-ντο κλπ.) βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος του χουλιγκανισμού. Χρειάζεται πάντα μεγάλη προσοχή και μεγάλη προσπάθεια η διαχείριση της συμβολικής αυτής βίας και του «πολεμικού» χαρακτήρα των αθλητικών συναντήσεων να μην υπερβαίνει τα όρια της πολιτισμένης συμπεριφοράς. Να μετατρέπεται σε συναναστροφή και όχι σε αναμέτρηση και σύγκρουση. Όλα τα άλλα που αφορούν την εμπορευματοποίηση των μεγάλων ομαδικών αθλημάτων, τα φαινόμενα κοινωνικής βίας που εκδηλώνονται απλώς και στον αθλητισμό, τον υποκινητικό ρόλο ορισμένων διοικήσεων ομάδων, τον ρόλο που παίζει η επιδίωξη της δημοσιότητας, έστω και αν αυτή είναι κακή κ.ο.κ. είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα. Το ίδιο ισχύει και ως προς τα μέτρα (νομοθετικά, οργανωτικά, αστυνομικά κ.ο.κ.) που πρέπει να ληφθούν και δυστυχώς δεν έχουν ληφθεί με την αποτελεσματικότητα που πρέπει. Το βαθύτερο θέμα είναι όμως να ακυρωθεί η θεμελιώδης σχέση αθλητικής δραστηριότητας και βίας.


Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής από την σκοπιά της «άλλης πλευράς»

Στις 20.3.2007 μίλησα εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που διοργάνωσε το ομώνυμο ίδρυμα. Η αποτίμηση μίας ιστορικής προσωπικότητας για την οποία η τρέχουσα πολιτική μνήμη είναι ακόμη νωπή από τη σκοπιά της «άλλης πλευράς» έχει ιδιαίτερη σημασία για την συλλογική μας αυτοσυνειδησία, αλλά και για την ίδια την ποιότητα του πολιτικού μας πολιτισμού.


Υπάρχει και η εξωτερική πολιτική

Στις 21.3.2007 είχα την ευκαιρία να συζητήσω για δύο ώρες με τους νέους ακολούθους του Υπουργείου Εξωτερικών που φοιτούν τώρα στην Διπλωματική Ακαδημία για το σύνολο σχεδόν των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής (ελληνοτουρκικές σχέσεις, Κυπριακό, Μέση Ανατολή κ.ο.κ.) κυρίως όμως για το αν έχει μέλλον το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα και για το αν πράγματι μπορεί να υπάρξει μία κοινή εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Στις 22.3.3007 μίλησα σε μία πολύ ζωντανή συνάντηση γιατρών και άλλων εργαζομένων στο χώρο της Υγείας στη Θεσσαλονίκη, για την Πρωτοβάθμιας Φροντίδα Υγείας και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που μπορεί να έχει κεντρικό ρόλο, αν θέλουμε να αποκτήσουμε πράγματι ένα ολοκληρωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.


Το εμπόριο, ο τουρισμός και το μεταβιομηχανικό μοντέλο ανάπτυξης

Στις 28.3.2007 μίλησα στο συνέδριο του Economist για τις πολιτικές στήριξης του εμπορίου με θέμα τη θέση του λιανικού εμπορίου σε ένα ελληνικό μεταβιομηχανικό μοντέλο ανάπτυξης. Την ίδια ημέρα είχα μία ενδιαφέρουσα συνάντηση με το Προεδρείο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων για τα προβλήματα του Τουρισμού.



Τα μόνιμα προβλήματα της Δικαιοσύνης

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας μίλησα στην Παλαιά Βουλή για τον Νικόλαο Δημητρακόπουλο, που υπήρξε ο πρώτος Υπουργός Δικαιοσύνης του Ελευθερίου Βενιζέλου (1910-1912) και έμεινε στην ιστορία ως αναμορφωτής της ελληνικής δικαιοσύνης και εγγυητής της ανεξαρτησίας της. Είναι απρόσμενη η επικαιρότητα των λόγων και των έργων του Νικολάου Δημητρακοπούλου σε σχέση με αυτά που συμβαίνουν στις ημέρες μας.


Ο ρόλος των ανεξάρτητων αρχών

Τέλος, σήμερα και αύριο (2,3.4.2007) γίνεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ένα ενδιαφέρον συνέδριο για τις ανεξάρτητες αρχές στο κλείσιμο του οποίου θα μιλήσουμε ο Υπουργός Εσωτερικών και εγώ.